scherpenheuvel
Onze-lieve-vrouw basiliek

De stijgende volkstoeloop rond de Mariaverering in Scherpenheuvel is omstreeks 1609 de aanleiding voor de bouw van een nieuwe kerk in opdracht van de aartshertogen Albrecht en Isabella naar ontwerp van de Antwerpse bouwmeester Wenceslas Cobergher. In de geschiedschrijving van dit markant monument blijft de informatie over de historische afwerking van het interieur schaars.

Naar aanleiding van ons kleur- en materiaaltechnisch onderzoek van de basiliek in 2022, is bij archiefonderzoek een reeks schriftjes met Aanteekeningen van drie parochiepriesters teruggevonden. Deze gedetailleerde kronieken bieden veel informatie over het 19de- en 20ste-eeuwse kleurenschema, de representatie en andere aspecten van het interieur. Zo beschrijft pastoor Jonghmans nauwkeurig het ‘schilderen en versieren van de kerk’ vanaf 1859, uitgevoerd door het atelier van Henri Van Doorselaer uit Mechelen volgens de ontwerpen van de Brugse goudborduurder Louis Grossé. Verder specificeert hij de aard van de aangewende verfsoorten, de iconografie van de decoratie en eerder pragmatische aangelegenheden zoals de stellingen, de timing en de kostprijs. Zijn opvolger, pastoor Pallemaerts, documenteert de schildercampagne van de vestibule en de koepelruimte in 1929 en in de notities van pastoor Beyens komt in 1958 het ‘afwassen en schilderen’ van het basiliekinterieur aan bod.

Het belang van dit uitzonderlijk bronnenmateriaal heeft het mogelijk gemaakt om, in combinatie met het iconografisch materiaal en de labo-analyses, de vondsten in situ correct te interpreteren en te contextualiseren.